Wyciągi z operatów szacunkowych obowiązkowo dostarczane przez autorów (rzeczonawców majątkowych) do Starostw Powiatowych są zapisywane w plikach w formacie XML (edycja: od 1 września 2017 roku wyciągi te nie są już obowiązkowe).
Jak pisze Wikipedia: "XML (ang. Extensible Markup Language, w wolnym tłumaczeniu Rozszerzalny Język Znaczników) - uniwersalny język znaczników przeznaczony do reprezentowania różnych danych w strukturalizowany sposób. XML jest niezależny od platformy, co umożliwia łatwą wymianę dokumentów pomiędzy heterogenicznymi (różnymi) systemami i znacząco przyczyniło się do popularności tego języka w dobie Internetu. XML jest standardem rekomendowanym oraz specyfikowanym przez organizację W3C."
Co przekładająć na nasze brzmi: Pliki XML można otwierać na wszystkich platformach i urządzeniach niezależnie od oprogarmowania, które stosują (podobnie jak to jest dla formatu HTML lub XHML stosowanego powszechnie w Inetrnecie).
Mankamentem tego formatu (jak i HTML) jest fakt, iż oko ludzkie wprost nie jest w stanie prawidłowo go odczytać. Pliki HTML czytamy poprzez przeglądarki internetowe. Pliki XML podobnie musza być czytane nie w kodzie źródłowym, lecz poprzez odpowiednie oprogramowanie, które przetransferuje kod źródłowy dodając załączony do niego arkusz stylów CSS. Właśnie ten arkusz stylów powoduje, że treść pliku staje się "strawna" dla ludzkiego oka.
Jednym z programów, który ma pozwala na "czytanie" plików XML jest Excel (testowałem wersje 2007 i 2013). Jako, że każdy rzeczoznawca majątkowy używa Excela, krótko pokażę jak otwierać pliki XML przy jego pomocy. Od razu zaznaczam, że Excel przeczyta poprawnie tylko część dokumentów formatowanych z myślą właśnie o nim.
Co jest potrzebne? Excel (wersja 2007, 2013), dostęp do Internetu (włączony podczas otwierania pliku),
1. W menu otwórz plik, wybieramy żądany plik XML
2. Po wskazaniu pliku do otwarcia pokazuje się domyślnie komunikat:
3. Należy wybrać opcję ze stosowaniem arkusza stylów i zaznaczyć tak jak niżej (Uwaga: w tym momencie musi być włączony dostęp do Internetu, bowiem Excel zaciąga sobie arkusz stylów z ePUAP ? widok dzięki temu staje się dostępny dla ludzkiego oka):
4. Wyświetla się ostrzeżenie, które należy zaakceptować:
5. Otwiera się plik XML sformatowany zgodnie z arkuszem stylów ściągniętym z ePUAP, widok powinien być zatem tożsamy z tym jaki był widziany podczas wypełniania i wysyłania wyciągu on-line:
wersja Excel 2007:
wersja Excel 2013: 
Próby otworzenie pliku XML przy pomocy Worda nie powiodły się :-(
Po wskazaniu pliku do otwarcia pokazuje się komunikat: